شیعیان خود شان را می زنند!

سایت بی بی سی ( بخش فارسی ) به نقل از گزارشگر واشنگتن پست گزارشی در مورد " رشد تشیع در افغانستان و نقش ایران" نوشته است.
اولا عنوان گزارش واشنگتن پست " رشد تشیع در افغانستان و نقش ایران" نیست. گزارش اصلی چنین عنوانی دارد :
Afghan Shiites Embrace New Acceptance
که معنای آن هر چه باشد " رشد تشیع در افغانستان و نقش ایران " نیست. به نظر می رسد روزنامه نگارانی که به عینیت حرفه یی گزارش خود اهمیت می دهند ، نباید نقطه ی مرکزی یک گزارش را به دلخواه خود تغییر بدهند. عنوان گزارش گزارشگر واشنگتن پست و نیز متن گزارش او بر استقبال شیعیان از فضای جدید در افغانستان تاکید دارند و نه بررابطه ی رشد تشیع و نقش ایران. این از کار حرفه یی گرداننده گان سایت فارسی بی بی سی.
اما گزارش اصلی در واشنگتن پست هم سرشار از سطحی نگری معمول در میان اغلب روزنامه نگاران غربی است. در میان گزارشگران غربی کمتر کسی را می توان یافت که ظرافت ها و ریزه کاری های فوق العاده مهم در زنده گی و روابط جمعی افغان ها را به خوبی تشخیص بدهد و آن ها را در گزارش خود منعکس کند. در گزارش های آنان معمولا همه ی زنان افغان ناراحت اند و تحت ستم ، همه ی شهروندان افغانستان سنتی و سنتگرایند ، همه ی افغان ها یا طالب اند و دشمن حضور خارجی ها در کشور شان یا غیر طالب اند و عاشق نیروهای مسلح و غیر مسلح خارجی و بر این قیاس.
در نمونه ی مورد بحث ( در واشنگتن پست) نیز همین مشکل هست. گزارشگر به کابل رفته و دیده که در آنجا شیعیان عزاداری می کنند و سینه می زنند. برای او شیعیان هر جا و در هر موقعیتی باشند شیعه اند دیگر. فرقی نمی کند در ایران باشند یا در افغانستان ، پیرو آیت الله محسنی باشند یا نباشند ، جوان باشند یا پیر ، تحصیلکرده باشند یا بی سواد ، درشهرها زنده گی کنند یا در روستاها و... همین طور برای این گزارشگر اهمیتی ندارد که چه مقدار از مراسم عزاداری شیعیان افغانستان در ماه محرم برای امام حسین است و چه مقدارش بازتابی از پیچیده گی های مساله ی هویت. نیز ، گزارشگر شاید اصلا نمی داند که در افغانستان مردمی هستند به نام " سادات" که معتقد اند پیوند خانواده گی و نسلی با امام حسین دارند ، و بنا بر این مراسم محرم و عاشورا برای شان معنای خاصی دارد و نمی توان نوع نگاه آنان را بی هیچ ملاحظه یی در باره ی همه ی شیعیان تعمیم داد. این است که سراسر گزارش او پر از اطلاعات گمراه کننده است.
به عنوان نمونه ، همین مساله ی روابط شیعیان افغانستان با دولت جمهوری اسلامی ایران را بگیرید. هر کس در میان شیعیان افغانستان زنده گی کرده باشد می داند که نگاه اکثر جوانان هزاره ( که عمدتا شیعه اند) نسبت به حکومت مذهبی ایران به شدت منفی است. زیر سوال بردن بخش های بزرگی از میراث مذهبی خود نیز روندی رو به رشد در میان این جوانان است ( و البته این واقعیت می تواند خوب یا بد باشد). از سوی دیگر ، دولت ایران به هر شیعه یی در افغانستان کمک نمی کند. به کسی کمک می کند که اطمینان داده باشد آستان بوس ِ ولایت مطلقه ی فقیه است. نهاد های مذهبی برجسته یی که گزارشگر واشنگتن پست به آن ها اشاره می کند و می گوید که به کمک ایران ساخته شده اند ، نهادهایی هستند که گرداننده گان شان ارادت خود به حکومت مذهبی ایران را نشان داده اند. و گر نه مساجد و تکیه خانه های معمولی شیعیان به کمک خود مردم گردانده می شوند و پول و امکانات چندانی ندارند. این قصه سر دراز دارد.
نمونه ی دیگر ، اشاره ی گزارشگر مذکور به حضور سنی ها در مراسم محرم و عاشورا است. گویی سنی ها به تازه گی به نحوی مجبور شده اند یا خود دریافته اند که باید در این مراسم مشارکت کنند. واقعیت این است که در افغانستان ، اکثر سنی ها همواره نسبت به مراسم محرم و عاشورا احترام داشته اند و این مساله ربطی به وضعیت هفت سال اخیر ندارد ( آن گونه که گزارشگر القا می کند).